Nogmaals Keulen

Overig

– Dirk de Hoog en Liesbeth Kesseler –

Naar aanleiding van de gebeurtenissen in Keulen beantwoordt Lauk Woltring een aantal vragen van Waterstof. Woltring is deskundige op het gebied van jongens en gender. Hij is al decennia lang betrokken bij de bestrijding van seksueel geweld en volgt publicaties over zijn specialisme op de voet.

1. Wat is er werkelijk gebeurd in Keulen?
Dat weten we niet precies. Het lijkt er op dat dit volstrekt criminele gedrag vooral Noord-Afrikaanse jonge mannen betreft die al langer als groep in Keulen verbleven. Voor zover uit Marokko, Algerije, Tunesië of Egypte afkomstig, betreft het vooral mannen die in hun land van oorsprong niet aan de bak komen. Waarschijnlijk hebben zich onder hen die avond een aantal jonge mannen gemengd uit duidelijke vluchtelingenlanden zoals Irak, Afghanistan, Syrië en Somalië. Die waren wellicht nieuwsgierig, uit op opwinding en een verzetje naast het bestaan in de asielcentra. Deze groepen jongeren zijn grotendeels niet voorbereid op de sekseverhoudingen in Europa.

2.Gaat het hierbij om een incident of is er iets structureels aan de hand?
Publiek seksueel geweld door jongens uit de Noord-Afrikaanse cultuur tegen jonge vrouwen komt ginds, voor zover ik weet, niet veel voor. Er heerst wel een dubbele seksuele moraal. Mishandeling binnen relaties bestaat daar in ruime mate. Incidenteel komt aanranding in de openbare ruimte natuurlijk veel meer voor. Meestal blijft dat beperkt tot gesis, aanraken, billenknijpen, schelden en meer van dat onfrisse gedoe. Als jonge mannen niet door sociale controle van normale volwassen mannen worden begrensd, kan het uit de hand lopen. Het is dan een opeenstapeling van factoren. Groepsgedrag, seksuele frustratie, de aanwezigheid van aantrekkelijke en – in hun ogen- beschikbare vrouwen, de invloed van alcohol en gebrek aan politie en. Daarmee wil ik niets vergoelijken, maar met veroordelen is het probleem nog niet weg. Er moet iets aan worden gedaan.

3. Speelt religie en cultuur een rol? De islam?
Cultuur in ieder geval. Denk aan allerlei vormen van patriarchale cultuur, zeker als die wordt bedreigd. Daarbij spelen specifieke interpretaties van de islam wel een rol, al betwijfel ik zeer of de jongens in Keulen nou zo religieus geïnspireerd waren. Religie lijkt me eerder een schaamlap waar zij zich achter verschuilen. Je kunt wel stellen dat de islam hen niet heeft voorbereid op een bestaan in landen waar de man-vrouw cultuur meer uitgaat van gelijkheid tussen de seksen. Opvallend is dat in bijvoorbeeld Indonesië met de grootste islamitische bevolking ter wereld weinig van dit soort publieke ontsporingen plaatsvinden. En weer wel onder hindoes in India. Oude patriarchale culturen, inclusief hun religieuze legitimatie, desintegreren onder invloed van globalisering. In die overgangsfase valt opvoeding en regulering van agressie, seksualiteit en andere driften vaak deels weg.

4. Gebeurt het vaak dat mannen dit in groepsverband dit doen?
Seksueel agressief gedrag komt behalve bij sommige psychopaten en sommige (seksueel) gefrustreerde of dronken mannen voor onder groepen slecht opgevoede, niet goed geleide of in hun energie gefrustreerde jongens. Dat kan hun seksuele energie betreffen maar ook hun perspectieven en mogelijkheden voor het zin geven aan hun bestaan. Er kan natuurlijk een element in zitten van collectieve vernedering van ‘de tegenpartij’ door ‘hun’ vrouwen aan te tasten. Ik heb geen aanwijzing dat dit in Keulen een rol speelde.

5. Mij lijkt opvoeding tot beschaafd wezen essentieel in deze.
Jawel, maar opvoeden vindt plaats binnen een culturele context. Een cultuur die vrouwen geen of weinig ontwikkelingsmogelijkheden biedt en hen niet of onvoldoende beschermt tegen seksueel geweld door mannen noem ik niet beschaafd. Daarentegen is gastvrijheid voor mensen die vluchten voor oorlog en geweld een norm voor beschaving. Daarmee beroep ik mij op waarden die in het westen met veel strijd zijn ontwikkeld, maar die zeker niet vreemd zijn aan andere culturen en religies. Nogal wat islam-kenners wijzen er op dat Mohammed in zíjn tijd en op zíjn manier pleitte voor respect tegenover vrouwen. In veel culturen worden vrouwen wel beschermd en behoed voor zware arbeid en seksuele agressie door derden, al gaat dit vaak gepaard met beperkte vrijheid in de buitenwereld. Overigens zijn schaamteloos uitbuiten van seksuele frustraties en het verkopen van producten met sterke seksuele prikkels door reclame en andere media hier, voor mij evenzeer een elementair gebrek aan beschaving waar verkeerde suggesties van uit gaan.

6. Is het vooral een probleem van jonge ontheemde mannen?
Vooral, maar niet alleen. Bijvoorbeeld opgefokte jonge beurshandelaren kunnen er ook wat van als ze een avond uit gaan. Jonge mannen die zijn opgegroeid in een restrictieve en patriarchale cultuur raken in het westen gemakkelijk ontheemd. Geen werk en inkomen plus geen verblijfsstatus maken het zeer moeilijk om vrouwelijke partners te vinden. Als zij ook nog eens sterke seksuele prikkels krijgen in het uitgaansleven, op straat en via publieke reclame en andere media, tja, dan kan zoiets als in Keulen gebeuren. Ik praat dit geenszins goed. Ik wil wel de culturele dynamiek proberen te snappen. Seksuele energie is een sterke energie die in goede banen moet worden geleid. Iedere cultuur heeft daar manieren voor. In transitie moeten die opnieuw worden uitgevonden.

7. Zie jij een richting voor een oplossing?
Ja, wel degelijk. Biedt echte vluchtelingen perspectief op een zinvol bestaan in plaats van ze jarenlang in centra te laten verpieteren. Dat werkt averechts. Het lijkt erop dat aanrandingen en verkrachtingen niet of veel minder door werkelijke asielzoekers worden gepleegd tenzij ze al lange tijd ontheemd rondzwerven. Zeef de niet-vluchtelingen er uit waar dat kan en stuur die zo snel mogelijk terug naar de landen van herkomst. Niet leuk, maar het is niet anders. Europa kan momenteel veel hebben maar niet alles. Dat is een kwestie van draaglast en draagkracht. Nederlanders die het zelf vaak goed hebben en vluchtelingen welkom heten, kunnen dit probleem niet oplossen over de hoofden van Nederlanders die het minder goed hebben. Laag opgeleide jongeren uit Noord-Afrika die illegaal komen, kunnen hier nauwelijks een bestaan opbouwen en zijn gemakkelijk rekruteringsveld voor kleine en grote criminaliteit of voor IS als die hen een opwindende uitweg biedt. Zij kunnen hun energie beter gebruiken om een bestaan op te bouwen in de landen van herkomst. Maar dat is een aparte discussie.

8. Hoe maak je dat onderscheid tussen echte vluchtelingen en anderen?
Werkelijke vluchtelingen zijn grotendeels een andere categorie. Zij vluchten weg voor iets ergers dan de situatie waar de meeste kanszoekers uit wegtrekken. Deze ‘echte vluchtelingen’ zijn sterk gemotiveerd. Zij hadden beroepen van allerlei soort, van doctoren en leraren tot metselaars en verpleegkundigen. Zij hebben Nederland veel te bieden als zij zich voldoende weten aan te passen aan onze cultuur en zo nodig een aanvullende opleiding of training hebben gekregen. Maar iedereen heeft zich aan de grondwet te houden. Als zij hier onderdak willen vinden zullen zij zich aan die vastgelegde burgerrechten en plichten moeten conformeren. Daar moeten wij wel bij helpen. Getraumatiseerde mensen gedragen zich niet op slag als voorbeeldige Nederlandse burgers. En er moet helder worden voorgelicht over de rechten van vrouwen, homo’s en lesbiennes. Dit hoort vergezeld te gaan van een duidelijke waarschuwing dat mensen zonder vluchtelingenstatus worden teruggestuurd als ze zich vergrijpen aan vrouwen en seksuele minderheden. Hebben zij die status wel dan behandelen we ze op gelijke wijze als criminele Nederlanders. De huidige problematiek dwingt ons trouwens ook om onze eigen verworvenheden waarden, wetten en plichten opnieuw tegen het licht te houden en waar te maken. Realiseren wij ons wel wat wij hebben, en vooral hoe we dat hebben gerealiseerd? Basale waarden als respect voor anderen, tolerantie, geen geweld en gelijke rechten moeten steeds weer opnieuw worden bevestigd.

9. Hoe zie je hun toekomst in Nederland?
Het is essentieel iets te doen met de talenten en arbeidskracht van asielzoekers, zonder dat dit tot verdringing op arbeids- of woningmarkt leidt van Nederlanders. Of men het wil of niet, veel asielzoekers zullen hier lange tijd blijven. Hen maanden, jaren dwingen tot niets doen verslechtert hun mentale conditie en produceert zeker voor jonge mannen grote risico’s die mogelijk leiden tot seksueel of ander geweld. Je kunt hen inschakelen bij allerlei activiteiten die ‘de markt’ toch niet of slecht bedient. Bijvoorbeeld onderwijs en medische zorg in de asielzoekerscentra, massale bouw van eenvoudige woningen voor zichzelf én voor anderen die op een woning zitten te wachten, ondersteund door werkeloze Nederlanders in die sectoren. Dat verstoort niet of nauwelijks de arbeids- en woningmarkt. Sommigen zullen te zijner tijd met hun kwalificaties terug willen als hun land van oorsprong weer enigszins tot rust is gekomen, anderen blijven en dragen iets bij. Natuurlijk kost dit geld, maar anders dan de miljarden die Europa in de banken pompt, komt dit geld in de reële economie terecht!
Dit is natuurlijk een ruwe schets en vraagt om nadere uitwerking in wetten, regels en beleid. Kortom een oproep aan instellingen, bedrijven, politici om een omvattend antwoord te geven, met moedige plannen te komen en de publieke opinie niet langer richting Wilders te laten afdrijven.

Lauk Woltring is van Bureau Werken met Jongens www.laukwoltring.nl

 

Lees ook de vorige blog over dit onderwerp www.waterstof-ezine.nl/keulen-hamburg-helsinki-malmo-salzburg/