Eva Jinek is naïef

– Blog – Het duurde precies een minuut, op tweederde van de uitzending van Jinek van donderdag 11 april. Een kort fragment van TV West maakte gewag van een initiatief van Dokters van de wereld, die met een mobiele tandartsbus 1000 gratis behandelingen verzorgen voor Nederlanders die de tandarts niet kunnen betalen.

Inmiddels weten de meesten van ons wel van de armoede in Nederland, de toenemende zorgkosten, de werkende armen, de groeiende vaste lasten, kortom het hele pakketje dat hulp van Dokters van de wereld in Nederland nodig maakt.

Eva Jinek weet dat niet. ,,Ik ben misschien naïef,” sprak Eva na het fragment, ,,maar dit kennen we toch alleen uit Amerika?’’ Eén van onze bekendste journalisten heeft geen idee. Alle publicaties, debatten en CBS cijfers zijn volledig aan haar voorbijgegaan. Twee jaar geleden leek het haar wel wat om eens even rustig in de bijstand te zitten en niet waargemaakte dromen te verwezenlijken (https://www.waterstof-ezine.nl/bijstandsgedoe-eva-jinek). Had ze TV West nodig om tot andere inzichten te komen? Of had ze inmiddels beter kunnen weten? We zetten voor haar en alle andere naïevelingen even wat feiten op een rij.

Dokters van de wereld constateerde dat in Nederland voor zo’n 500.000 mensen de tandarts onbetaalbaar is geworden. Oude tijden herleven: in de jaren ’50 was het in delen van het land nog heel normaal om bij wijze van huwelijksgeschenk als jonge blom je eigen tanden te laten trekken om plaats te maken voor een kunstgebit. In 2019 lijden mensen zoveel pijn dat ze niet kunnen slapen of eten en zelfs dertigers hun gebit laten vervangen door nep om hoge kosten te vermijden. Een kunstgebit, in tegenstelling tot veel andere gebitssparende behandelingen, valt namelijk onder de basisverzekering. Armoede is dus al af te lezen aan een glimlach, Eva.

Die armen zijn niet alleen bijstandsgerechtigden. We hebben in Nederland een veel grotere groep die volgens de cijfers van het Centraal bureau van de statistiek (CBS) arm is. Even wat cijfertjes om Eva en consorten van hun naïviteit af te helpen:

Allereerst moeten we vaststellen wat we in Nederland verstaan onder armoede. Voor een stel met twee kinderen is dat € 1960,- per maand en voor een alleenstaande €1040,-. De groep mensen die daarbinnen valt is sinds het einde van de crisis gegroeid.

In 2017 telden we 599 duizend huishoudens in die categorie, een stijging van bijna 5% ten opzichte van het jaar ervoor (572 duizend in 2016). In Nederland leven nu zo’n 770.000 volwassenen en ongeveer 1 op de 10 kinderen in armoede. Een veel grotere groep, bijna 40%, heeft het steeds moeilijker met het betalen van de vaste lasten, omdat die almaar stijgen en de lonen dit niet doen. Sinds 1977 blijven de lonen ernstig achter bij de economische groei. Sinds die tijd is het reëel besteedbaar inkomen nauwelijks toegenomen, zegt onder andere nota bene de Rabobank.

Het gevolg is dat steeds meer huishoudens geen enkele tegenvaller meer kunnen incasseren en dat iedere  lastenstijging direct financiële  stress veroorzaakt. Goedkoper gaan wonen is zo zoetjes aan ook geen oplossing meer: het aantal sociale huurwoningen in Nederland is tussen 2015 en nu met een kwart miljoen afgenomen, terwijl de doelgroep steeg met 351.000 personen tussen 2009 en 2015, stelt de Woonbond. Sinds 2015 is die toename doorgegroeid.

Het tandartsprobleem beperkt zich dus ook niet tot bijstandsgerechtigden alleen. Van alle Nederlanders met een laag inkomen gaat 28% niet jaarlijks naar de tandarts. En ook andere gezondheidszorg wordt steeds meer gemeden om dezelfde reden. Dus, nee Eva, dit kennen we niet alleen uit Amerika en jij krijgt als een van onze best betaalde journalisten maandelijks een ruim salaris om hiervan goed op de hoogte te zijn.

Liesbeth Kesseler