Beweging voor een duurzame toekomst
– Blog – De verkiezingsuitslag en de lopende kabinetsformatie bieden weinig perspectieven voor progressief Nederland. De vraag is dus: wat nu?
De hoofdproblemen in het land zijn duidelijk: Klimaatcrisis, stikstofoverschot, woningnood en armoede bij één op de tien inwoners. Daar moeten oplossingen voor komen die, deels, met elkaar samenhangen. Mijn idee is dat voor goede plannen best veel steun bestaat onder de bevolking, hoewel zich dat niet heeft vertaald in stemmenwinst voor de progressieve partijen in Nederland, mede omdat die zich niet duidelijk genoeg als eenheid hebben gepresenteerd.
Mijn voorstel is de oprichting van een brede maatschappelijke beweging ‘Voor een duurzame toekomst’. Die zou op basis van een manifest op hoofdpunten bij de volgende verkiezingen voor de Tweede Kamer met één kieslijst moeten komen, met kandidaten uit de bestaande politieke partijen, maar ook van daarbuiten, bijvoorbeeld uit de milieubeweging, vakbonden en wetenschap.Het moet een echte beweging worden met binnen- en buitenparlementaire activiteiten.
Basis zou moeten zijn het aloude duurzaamheidsprincipe van Planet, People, Profit. Duurzaamheid gaat mijns inziens niet alleen over klimaat en milieu, maar ook over een redelijk bestaan voor mensen. Financiele zekerheid, huisvesting en een gezond leven zijn daar voorwaarden voor. En ja, om een samenleving draaiende te houden is ook een draaiende economie nodig. Dus ook profit, maar wel duurzaamheid, dus circulair.
Hoofdlijnen zijn versnelde uitvoering van het klimaatakkoord. Aanpak stikstofcrisis door onder meer vermindering van de veestapel en verduurzamen van de landbouw. Inkomensongelijkheid aanpakken door verhogen van minimumloon en aanpassen van belastingstelsel. Meer belasting op vermogen, minder op arbeid. En een plan voor voldoende betaalbare woningen. In ieder geval afschaffen van de belasting op woningcoöperaties.
Natuurlijk spelen er meer belangrijke kwesties in de samenleving. Migratie, discriminatie, positie van vrouwen, flexwerkers, jongeren, medisch ethische kwesties, gezondheidszorg en vergrijzing. Maar voor brede steun lijkt mij het verstandig te richten op een beperkt aantal hoofdlijnen. Maak van de rest maar vrije kwesties.
Voordeel van een dergelijke beweging is onder meer dat we niet weer eindeloos gaan praten over het wel of niet fuseren van politieke partijen. Met de vraag of zo’n fusie ook daadwerkelijke meerwaarde zal opleveren. En dat ook mensen van buiten de bestaande politieke partijen er actief bij betrokken kunnen worden. Bovendien hebben nogal wat mensen het geloof in politieke partijen opgegeven. En dat zal na de wanvertoningen van de afgelopen maanden er niet beter op zijn geworden.
Meest voor de hand ligt dat de PvdA en GroenLinks het voortouw nemen voor een dergelijke beweging om hun voorgenomen progressieve samenwerking daadwerkelijk handen en voeten te geven. Maar wellicht kan zo’n initiatief ook op een andere manier tot stand komen. Basis zou kunnen zijn een soort ‘duurzaamheidsparlement’ van pakweg 150 mensen. Gekozen door mensen die het manifest ondertekenen.
En we moeten niet wachten tot de volgende verkiezingen. Het manifest en de beweging moeten er zo snel mogelijk komen om via parlementaire en buitenparlementaire acties een zo duurzaam mogelijk beleid af te dwingen, welke regering er ook komen mag.
Uitgangspunten manifest duurzaamheid
- CO2 naar O
- Meer natuur, minder stikstof
- Voor duurzame landbouw en welzijn van dieren
- Een betaalbaar huis voor iedereen
- Geen armoede. Minimumloon en uitkeringen omhoog
- Gratis onderwijs voor iedereen
- Betaalbare gezondheidszorg. Weg met het eigen risico
- Tegen discriminatie, racisme en seksisme. Iedereen is een mens
- Vluchtelingen zijn welkom in Nederland
- Iedereen de schouders eronder, maar de sterksten het meest
Dirk de Hoog